Zbylut Grzywacz, Memłary i inne teksty przy życiu i sztuce,
Wydawnictwo Universitas, Kraków, 2009
To jest książka malarza, który był także pisarzem. A dokładniej: eseistą, prozaikiem, pamiętnikarzem, recenzentem, mówcą-publicystą, poetą, felietonistą, popularyzatorem nauki i sztuki. Lubił pisać nie mniej niż malować, choć w oczach opinii publicznej był jednak przede wszystkim artystą pędzla. Należał do sławnej niegdyś grupy Wprost (1966-1986), która w latach 60. ubiegłego wieku wystąpiła przeciw artystycznej abstrakcji, by zająć się relacjami między życiem a sztuką, zadając sobie podstawowe pytanie: co znaczy być artystą w zniewolonym kraju. Memłary są świadectwem życia pełnego pasji i niezgody na załgany świat. Opowieścią tyleż autobiograficzną, co świadectwem epoki, w której pisarze i artyści stawali przed moralnymi wyzwaniami nieznanymi w czasach pełnej swobody twórczej i politycznej [od wydawcy]
12 kwietnia 1982
Myśli mi się ostatnio coraz częściej o pisaniu autobiografii. Chciałbym taki wyrazisty tekst o sobie samym napisać o prawdziwych, tkwiących we mnie motorach malowania, bycia z ludźmi, o prawdziwych przyczynach moich złości, napięć. Chciałbym, mam taką potrzebę, rozebrać się i opisać swoją anatomię. Zwiedzić siebie wstecz. I z tych moich narastających tęsknot do pisania, do tego, żeby usiąść i pisać tak, jak się maluje, wynika, że do słowa pisanego mam więcej zaufania niż do czegokolwiek innego. I moje malarstwo także jest tego dowodem. Ale bo też dlaczego by takiego autoportretu nie napisać? Przecież te malowane nic o mnie nie mówią. A po co o sobie mówić? Bo w widzeniu i opisywaniu siebie więcej może się zmieścić tak zwanej prawdy o widzeniu świata.
Zbylut Grzywacz, Memłary i inne teksty przy życiu i sztuce
SPIS TREŚCI
Tadeusz Nyczek, Malując, pisząc
Z PAMIĘCI
- O sobie
- O sobie II
- Było nie było
TRYBUN
- Kogo uważam za adresata mojej twórczości
- Co twórcy mogą i powinni dać społeczeństwu?
- O relacji pomiędzy Związkiem a Sztuką
- Nie zabarwiajmy brudnej wody na ładny kolor
- Wychowanie do konformizmu
MEMŁARY
SZTUKA I NATURA
- Mademoiselle Susanne i starcy
- Kamienie i obrazy, czyli świat wg ZG
- Pietra i Stein
- Metafizyka i mięso
- Czy ból może być piękny?
- Trochę malarstwa zamiast lekarstwa
MISTRZOWIE
- Apollo i Marsjasz (Tycjan)
- Mistrz cierpienia (Matthias Grünewald)
- Ciało i dusza (Théodore Géricault)
- Słoneczniki (Vincent van Gogh)
- Mieszczanie z Calais (Auguste Rodin)
- Krzyk Muncha
- Eros i ból (Egon Schiele)
- Komedia ludzka Adama Hoffmanna
- Nowosielski
- Utrwalanie (Alina Szapocznikow)
- Rozstrzelanie (Od Francisca Goi do Andrzeja Wróblewskiego)
- Podróż dookoła karty gorączkowej (Józef Gielniak)
PRZYJACIELE
- Adam Hoffmann
- Pani Ewa
- Panek
- Jasiu
- Bolek
- René
- Turi
GALIMATIAS
BIBLIOGRAFICZNE ŹRÓDŁA UTWORÓW
